مقدمه:
امروزه براي همه‌ي ما روشن است که انسان‌ها در موارد کلي شباهت‌هاي زيادي با هم دارند، اما وقتي کمي دقيق‌تر مي‌شويم شاهد تفاوت‌هاي بسياري نيز هستيم. اين تفاوت‌ها ازاستعدادهاي گوناگون و محيط‌هاي مختلفي که در آن‌ها رشد کرده‌ايم ريشه گرفته است. اين تفاوت‌ها گاه در ظاهر و گاهي در استعداد خاص هر فرد نمايان مي‌شوند. ويژگي‌اي که در يک فرد نقطه ضعف تلقي مي‌شود، گاه مي‌تواند يک توانايي به حساب آيد؛ براي مثال فرد نابينايي را در نظر بگيريد که نسبت به افراد اطرافش در انجام فعاليت‌ها و کارهاي خود در طول روز با مشکلاتي روبه‌رو است. همين شخص زماني که شب باشد و برق هم رفته باشد و هيچ وسيله‌ي روشنايي وجود نداشته باشد، به راحتي کارهايش را انجام مي‌دهد، در حالي‌که ديگران از انجام ساده‌ترين کارهاي‌شان در تاريکي ناتوان‌اند. اگر کسي هوش منطقي ـ رياضي کمتري دارد، قطعاً در يکي از هوش‌هاي ديگر، مثل هوش آوايي ـ موسيقيايي يا هوش کلامي ـ زباني قوي و مستعد است. بنابراين هر انساني داراي هوش خاصي است که با تشخيص و پرورش آن مي‌تواند در کارهايي که مربوط به آن هوش است، موفق و پيروز باشد. تلاش براي پرورش هماهنگ تمامي هوش‌ها کمک مي‌کند کودک بتواند از تمامي استعدادها و توانايي‌هاي خود بهره گيرد و به موفقيت‌هاي بيشتري دست يابد. از اين‌جاست که فردي بدن تنومند دارد و قهرمان ورزشي است و يکي ديگر معلول، ولي با پاهايش آثار هنري خلق مي‌کند. يکي از انرژي زيادي در روابط بين فردي خود بهره مي‌گيرد و فردي ديگر آرام ولي حساس در موسيقي است. در واقع اين تفاوت‌ها بيانگر استعداد و يا هوش متفاوت اين افراد است. پرورش هماهنگ اين توانايي‌ها، افرادي از هر نظر موفق بوجود مي‌آورد. کودکي که در رياضي و علوم منطقي بسيار قوي است ولي روابط اجتماعي محدود و شکننده دارد و نمي‌تواند به خوبي با ديگران ارتباط بر قرار کند، انسان موفقي به شمار مي‌آيد، اما در روابط بين فردي همواره مشکل دارد. سعي ما اين است که کودکاني با استعدادها، عواطف، ارتباطات و افکار متعادل پرورش دهيم.
هوش منطقي ـ تحليلي چيست؟
هوشي که در اين کتاب به آن مي‌پردازيم، هوش منطقي ـ رياضي است. اين هوش به همراه هوش کلامي ـ زباني و هوش ديداري ـ فضايي بخش عمده‌اي از بهره‌ي هوشي (IQ) را تشکيل مي‌دهد. امروزه اکثر خانواده‌ها به دنبال سنجش بهره‌ي هوشي فرزندان خود هستند، چرا که آمارها بيانگر همبستگي بالا بين بهره‌ي هوشي و موفقيت تحصيلي بوده‌اند. افراد با استعداد در هوش منطقي ـ رياضي، در حل مسايل و پي بردن به مفاهيم پيچيده، با استفاده از استدلال‌هاي منطقي، تبحر خاصي نشان مي‌دهند، به‌طوري که خيلي سريع‌تر از افراد ديگر مي‌توانند با چالش‌هاي پيش‌رو کنار بيايند و گاهي هم شاهد خلق راهکارهاي ذهني براي حل مسايل بسيار پيچيده توسط اين افراد هستيم. بخشي از اين هوش به دانش رياضي و توانايي درک روابط رياضي مربوط مي‌شود. بخش ديگري از آن مربوط به توانايي تحليل و دريافت روابط منطقي بين پديده‌هاست؛ بنابراين هوش منطقي ـ رياضي در واقع، توانايي فرد در شناسايي روابط رياضي، استفاده از تفکر انتقادي، استدلال منطقي و حل مسئله است و شامل خرده مؤلفه‌هاي استعداد حافظه‌ي عددي، استدلال استقرائي، استدلال قياسي، محاسبه، درک منطقي، بسط مفاهيم، خلاقيت، درک روابط علت و معلولي و… مي‌شود. در اين کتاب، سعي ما بر اين بوده است که مطالبي در مورد طبقه‌بندي، آشنايي با اشکال هندسي، مفاهيم شمارش و عددي، شکل و فضا، الگوسازي رياضي، محاسبه‌ي ذهني، مفاهيم ترتيب و توالي، مفاهيم تجزيه و ترکيب، مفاهيم جمع و تفريق، زمان و اندازه‌گيري، خلاقيت و تجسم فضايي و… را در قالب بازي‌هايي ساده و قابل اجرا براي همه بيان کنيم. براي بهره‌گيري بهتر از کتاب، بازي‌ها را بايد با سن کودک متناسب کرده و در ابتدا بازي‌هايي را که ساده‌تر هستند اجرا نماييد. هم‌چنين در اجراي بازي‌ها، بهتر است توانايي و حوصله‌ي کودک را در نظر بگيريد تا اين تمرين‌ها و بازي‌ها باعث ملال و خستگي کودک نشوند.
ضرورت آموزش هوش منطقي ـ تحليلي چيست؟
پرورش هوش منطقي ـ رياضي به کودکان يا آن‌هايي که به صورت فطري از اين هوش بهره‌مند هستند، کمک مي‌کند تا مشاغلي هم‌چون رياضيدان، دانشمند، کارآگاه، رمزنگار، مدير عمليات، سياستمدار، تکنيسين، حقوقدان، مهندس صنايع، پژوهشگر، برنامه‌نويس کامپيوتر، حسابدار، مشاور، مذاکره‌کننده، مسئول روابط‌عمومي، روان‌شناس، مددکار اجتماعي، استاد دانشگاه، سخنور و يا خيلي از شغل‌هايي را که دربرگيرنده‌ي مباحث رياضي و علوم تحليلي و منطقي است انتخاب کنند. پيدا کردن استعداد خاص کودک و قرار دادن او در محيطي که مي‌تواند باعث رشد و شکوفايي‌اش شود يک هنر است، اما ساده‌ترين و مهم‌ترين ابزاري که والدين مي‌توانند از آن‌ها استفاده نمايند، به کارگيري بازي‌هاي متناسب با هوش اختصاصي و سن کودک است. بازي وسيله‌اي است که اگر با دقت و حوصله انجام شود، مي‌تواند تأثيرات زيادي در پرورش هوش و ساير توانايي‌هاي کودکان داشته باشد.
هوش منطقي ـ رياضي چه چيزهايي را به کودکان آموزش مي‌دهد؟
1ـ به کارگيري خردمندانه‌ي استدلال‌هاي منطقي در حل مسايل.
2ـ شيوه‌ي درست طبقه‌بندي اشيا، اسم‌ها، حيوانات و…
3ـ استفاده از اصول رياضي و منطقي در زندگي روزمره.
4ـ پي بردن به مفاهيم کلمات و ارتباط دادن مفاهيم و تحليل مفاهيم انتزاعي.
5ـ تحليل بهتر روابط فردي و بين فردي در ارتباطات اجتماعي.
6ـ حل خلاقانه‌ي مسايل پيچيده‌ي زندگي.
7ـ کشف روابط علت و معلولي جهان هستي و پديده‌ها.
در اين کتاب چه مهارت‌هايي به کودک آموزش داده مي‌شود؟
1ـ با انجام بازي‌هاي هدف‌دار، کودک مي‌تواند خيلي سريع‌تر به خودمختاري (قدرت اراده در عمل) دست پيدا کند.
2ـ غالباً يادگيري و به‌خاطر سپردن مفاهيم انتزاعي از قبيل حجم، اندازه، طول، مساحت، وزن و يا فرمول‌هاي رياضي و… سخت است، اما مي‌توان با ايجاد فضايي مناسب و ملموس، خيلي راحت‌تر اين مفاهيم را به کودکان آموخت.
3ـ تقويت اين هوش از طريق انجام بازي‌هاي مختلف، باعث بالا رفتن توان کودکان در انجام تکاليف مدرسه مي‌شود.
4ـ کودک مي‌تواند با انجام اين بازي‌ها، روابط بين فردي محکم‌تري برقرار کند.
5ـ اين بازي‌ها باعث ارتقاي درک کودکان نسبت به مسايل پيرامون خود مي‌شود.
6ـ انجام اين بازي‌ها علاوه بر تحکيم رابطه‌ي والد و کودک، باعث افزايش سلامت رواني کودکان مي‌شود.
